O tío Remixio

Pizarra de esccola

Tres nenos de sete que rebulían pola casa estiveron a piques de probaren no corpo a punta, fría, da gadaña do tío Remixio, coido que non estarían máis medrados cá ti, Martita, que andas polos dez aniños. Este home malvado era fillo dun leitón sen casa nin brasa, que traballou de criado por pouco máis dun cacho de pan con touciño, aínda que, de cando en vez, se sentía regalado tras mollar a palleta botándolle a mao esquerda ó pescozo da borracha de viño e coa dereita apertándolle a barriga, e axiña poñerse a roncar coma un marrao despois da sobremesa nas tardes do verao nun leito trenzado de cordas máis un xergón de follas de millo. No seu haber contaba tamén cunha recua de fillos enderezados a paus e malcriados: cachola grande, bandullo de papas de fariña milla e mais dúas canelas espidas de arame; de cando neno derivara nun homiño con catadura de monicreque, alcumado o Remixio, fillo da estirpe do seu pai, fora nado na aldea de Espiñas, e seica viñera cara á ribeira, deixando frío o asento do pupitre na escola de nenos de Chandrexa, pola encomenda de botarlle as vacas para o monte a un cabrito de sombreiro de pano con moita fachenda de viñas e lameiros con fama de rico, porén máis que rico nesta terra de socalcos e minifundios, estaría na escala de ‘menos pobre’ con outros poucos que por entón seica cuspían moi alto, que tanto tes (cavaduras de viño e maislas cabezas de ganado) tanto vales, campando polo concello de Parada de Sil e mais na feira de Castro Caldelas, comendo o pulpo á caldeiro na casa do Grilo.    

       O leitón, ademais dun recanto de viña de catro pataos e dun souto cos dous castiñeiros xa caracochas no seu haber, tamén presumía dacabalo no seu burro fariñeiro, con quen arreo sermonaba ou, mesmo, lle arreaba co bico das zocas nos baixos da barriga para que acelerara o seu andar pausado: malo será que un mal día me deixe coma un pasmón, parado na forcada dun camiño de ferradura, estafermo por non saber por onde tirar. 

            Aconteceu, pois, que os tres nenos, montaron no carrelo de ‘Platero’ do Remixio camiño arriba e camiño abaixo, sen deterse un bocado para que o burriño se dera un respiro, facéndolle picardías ó pobre animal, derreado polos anos de moita fatiga e de penuria no presebe: aínda que, na xeira da vendima botábanlle unha puñada de cebada no cu dun caldeiro.

            O tío Remixio atopouse con este cadro, cando volteaba ó mediodía de segar a herba no lameiro de Roxedoiro: así que ollou ós nenos canallas, como se o picara no cu unha abella, correu fóra de si tras deles, berrando coma un toleirán, mentres enarboraba a gadaña ameazante, que xa de por si, sen gadaña, ata na mesma festa do Carme amosaba ser un tipo malencarado, de casca amarga, que só con miralo metía medo: en compensación á ruín envergadura do seu corpo nos primeiros anos de escola, disque prometía ser un tipo duro, un túzaro, arrincándolle as patas ós grilos e mailos cornos ás vacalouras: fora o único neno que a mestra, a señorita Severiana, non puidera endereitar por moito que mallara nel coa vara, aplicando a antiga pedagoxía imperante de ‘cala e ponte teso’; xa que logo, abandonou pronto a escola, que non se inventara para el, brincando no camiño, que enfiaba cara á casa, coas chanquiñas ferradas de cravos encima da ‘pizarra’ aínda ateigada de contas por resolver.