Aniceto de Miranda

Vista aérea de Sacardebois. Autor desconocido.

Como che dicía o outro antonte, querida Marta, xa de mocosiños, nos mandaba o pai coas vacas para o lameiro de Caborriba, que fendía en dúas bandas o regato de Senra con abundante auga para encher as caldeiras de rega. Toda a propiedade, sumando o lameiro, o pasteiro e mais a tapada, unhas tres hectáreas, estaba rodeada dunha mura cuberta con tapas de lousa. Un eido,  na montaña, herdado dos devanceiros da familia que se perden na historia da casa.          

     Subir a petada a Miranda con catorce cabezas de gando e mais unha mula, falsa; sen esquecer a presenza dalgún lobo espreitando entre os carballos co seu ollar magnético; os tobos por debaixo das penas, onde se acochaban as garduñas e raposos; na calor do verán, as cobras por diante dos nosos pés ou agatuñando polos toros dos carballos: abofé que atravesar a mesta fraga do Covelo tiña o seu que.

       Pola mañá cara arriba, o corpo arreguizado e algunha bágoa nos ollos; pola tardiña, cara abaixo xa de volta, o corpo solto, canta que te canta: “Por el camino verde, camino verde que va a la  ermita…”                                                                                          

     Era domingo, as campás estaban a tocar as segundas badaladas, os  veciños, que vivían ciscados polos casares colgados nas engurras das abas que baixan ata o Sil, as mulleres, ataviadas de loito cun pano cubríndolles a cabeza por respecto ós pais que estaban a repousar no camposanto, xurdían como formigas polos camiños e sendeiros para converxeren no atrio da igrexa: punto de encontro de mozos coas mozas lucindo o vestido da festa do Carme, de grandes e pequenos, de pobres e menos pobres.     

     As vacas gustaban triscar as uces no monte comunal que coroa a montaña por riba da fraga de Maraván. Por alí tamén andaba a Claudia de Senra coas ovellas e mais o seu burriño, Perico. De cando en cando, baixaba a Viana con dous garrafóns nas alforxas do burriquiño. Seica que esta muller gozaba como unha anana, desculpando, cunha cunca de viño no taco das once cun chourizo de compango, de volta do monte coas ovellas, que lle alegraba o corpo, que para outros praceres xa non atopaba acomodo.

       Afastado noutra banda do monte, que quedara sen repartir, para os veciños máis pobres, como dicía o meu pai: ‘xente sen casa nin brasa’, amosaba un home no alto dunha pena, estafermo como unha estatua, ollando o val do Sil. Aniceto e mais Bendito de Forcas gustaban, daquela, acudiren os domingos coas  vacas; as veces, Aniceto mataba o tempo, empoleirado no alto dunha pena, ollando a ribeira polo miúdo e ata onde lle chegaba a luz dos ollos intentaba escudriñar a chaira de Lemos, con pena e desconsolo, ó non distinguir alma algunha rebulindo nos eidos.

       De súpeto, a estatua cobrou vida no alto da pena do comunal,  unha escena  entre tráxica e cómica: escarranchado de pernas no alto do penedo coa impostura de botar unha arenga urbi et orbi, mentres ollaba as cortiñas do Val, as viñas soleadas de Amandi e mais o eterno percorrer do río Sil que se vai indo polo canón e se queda connosco nun intre conxelado na retina.  

     –"Me cago no infinito! todo é campo: non che somos nada, só unha fileira de formigas rebulindo polos sendeiros"– exclamou Aniceto de Miranda a Bendito de Forcas.