mércores, 1 de setembro de 2010

Sucedeu preto do Canón do Sil



“Un profesor de Química lugués, na madrugada do pasado xoves, supostamente acabou coa vida da súa esposa, dándolle cinco golpes coa parte roma dunha macheta de cociña”(A Voz de Galicia).

Sucesos paralelos sucederon en distintos lugares e épocas. A violencia de xénero vén de lonxe. É a condición humana. O caso que che vou contar pasou en Ourense, na Ribeira do Sil. Dende entón xa medraron os carballos da fraga.

Os días de agosto daquel ano de mil novecentos cincuenta e pico ían de vagar, tempos preguiceiros aqueles, certo. Terras de pataos e de minifundios da Galicia rural, empobrecida e profunda do interior na que rara vez aparecían novas que contar.

As campás do chan da igrexa repenicaban pola festa da Virxe da Asunción. Os foguetes, de cando en vez, estoupaban por riba dos tellados das casas da parroquia, rompendo o son das campás, co seu voltear cadencioso. A tarde amosaba abafante de bochorno, ameazando afoga-la festa e enmudece-la troula e mailas fanfurriñas da mocidade.

Uns berros queixosos, xordos ó lonxe, espertaron ós veciños do repouso soporífero. Coido que serían iso das cinco da tarde, por entón non levantaba eu máis que un cesto culeiro de apaña-las uvas. Os feitos do suceso desafortunado, co tempo pasado, xa arrefriou de abondo. Chegou o momento, pois, de poder contalo.

Os veciños saíron á estrada na procura de novas do que estaba a suceder preto do Canón do Sil. O monte do Valdocán comezaba a fumegar. Unhas mulleres berraban no medio da carballeira como se viran a boca do lobo.

Fulxencio había dous días que lle pedira prestado o martelo de orellas a súa veciña Rosa.

–Escoita, cumpríame o teu martelo grande de orellas, que teño que arrincar un cravo dun asunto.
–Xa hai días que non o vexo por ningures.
–Perde coidado, ho, que con dous golpes certeiros arrinco o cravo que teño cravado nas entretelas do meus ser: a cousa non ten demora, porén certo que vai quedar arranxado de por vida, que volta feita xa non mete présa.

O Fulxencio xa pasara dos trinta anos. Mozo achaparrado, malencarado, solteiro, traballador esforzado trala gancha, mais de pouca parola, solitario e pecho de carácter. Era un home do xeito de ser que bailaba entre raro e toleirán.

A Belinda tiraba máis a muller parva que aguda: adoitaba rir sen sabe-lo motivo, pero parecía feliz a súa maneira, porque non se facía preguntas nin se comía o coco en cavilar os porqués das cousas; con rir, xa tiña todo resolto. Cunha idade indefinida entre vinte e trinta anos no corpo; non era así no entender do seu caletre que mesmo che parecía unha nena, de escoitala falar dos asuntos da vida.

Os pais encomendábanlle ir coas vacas para o monte. Non servía para outros mesteres; nin, mesmo, para coida-lo neno que, seica dicían os dixomedíxomes das veciñas do lugar, que lle fixera Fulxencio nunha leira de millo preto do monte, onde ía coas vacas ós pasteiros que había no fondo do vilariño.

Aquela tarde de calor debeulle rouba-lo sentido ó Fulxencio ou lle espertou a tolemia que, dende anos, durmía acochada coma unha fera que estiver a repousar no seu tobo. Pasaba as noites sen pegar ollo, dando voltas e viravoltas no xergón de follas de millo, ruxe que ruxe, rumiando no seu caletre cousas do mesmo diaño.

Dun mes a esta parte, a súa semente, do mesmo xeito como o lévedo fermenta a masa do pan e faino medrar, estaba obrando o mesmo cambio na barriga da Belinda. Outro neniño viña de camiño. Isto hai que paralo! –berrou coma un animal enfurecido.

Sen se encomendar a Deus nin ó diaño, determinou acabar con pesadelo que lle estaba a rouba-la vida.

Estaba xa avisado de non fochicar na Belinda. Mais era un home primario e falto de vontade.

"Vai se-la última vez que te hei de chingar", lle prometía, un día tralo outro antes de acabar montado encima da rapaza no leito de follas da leira de millo. En chegando o apertón das hormonas, babexaba coma un marrán que mesmo había de dar noxo velo. Os miolos fervíanlle como as papas ferven saídas do lume: non era dono do seu corpo, un home sen siso no caletre domeado polos baixos impulsos, aínda que, logo da catarse, quedaba tranquilo coma un boi manso ata que o mesmo demoño lle volvese a dar fol para voltear a facer das súas.

"Como te volvas deitar coa miña nena, heiche de corta-los collóns co coitelo da face-la poda e botarllos a comer ós cans", díxolle o varudo pai da Belinda unha tarde que acudira o seu encontro, ó final dunha carrioza de onde non podería fuxir, acompañado dun veciño armado cunha forquita de ferro de catro gaios que se usaban daquela para carga-la herba nos carros.

No clímax da loucura, co martelo de orellas do pai da veciña que fora carpinteiro, asestoulle dous golpes ben dados na sen, deixándoa seca no sitio: a coitadiña da Belinda quedou cos ollos abertos acendidos co brillo da inocencia, ollando o ceo sen dar un laio, aceptando o seu destino, cruel. Morreu coma un paxariño –dicían as veciñas. Axiña, o mozo asasino, bufando coma un becerro pechado nun cortello, colleuna en brazos mal como puido, deitouna encima dunha pila de achas que había preparada para as cociñas económicas e lareiras do inverno. Apañou unha puñada de fentos secos, colleu o chisqueiro do peto do pantalón de pana, axustou a mecha, chiscou na roda, soprou na brasa e pegou lume a pobre Belinda que levaba dentro de si o froito do seu pecado.

Deseguida alamparon os garabullos e achas fendidas de carballo. Un vento oportuno, rubindo dende a boca do Canón do Sil, espallou as labaradas de abaixo a riba, deixando o monte queimado en menos que canta un galo, coa cinsa cubrindo o chan e as árbores, que se resistían a morrer, fumegando. Ó día seguinte, unha ventada que sopraba do norte ciscou a cinsa –cinsa do vento, cinsa das cousas esquecidas que vagan polo ar– polos tellados das casas e dos eidos sementados do redor, cubrindo de negro o leito de follas da leira de millo.

Fulxencio redimiu penas, traballando na lavandería de Santoña, onde despois de nove anos, refregando as sabas dos catres dos demais presos, sucios, limpou a súa conciencia de culpas.

Un día frío de inverno, xa ceibe, volteou a súa parroquia no coche de liña Barreiros coa mesma roupa, esvaecida e encollida, do verán de cando fora preso. Ó entrar na tenda da seu vilariño, a rapazada coas mulleres que acudiran á parada do coche de liña e mailos homes, que mataban o tempo xogando á brisca de seis, quedamos, eu tamén estaba alí, paralizados sen pestanexar, ollando ó monstro de esguello, polo si ou polo non. Calados co medo metido no corpo como se aquel home for o diaño que viñese oficia-la misa de defuntos para todos nós.

Entón, dixo o home rompendo o silencio daquel velorio: boas tardes. Os veciños baixaron a cabeza. Ninguén contestou nin fixo ademán nin comentario algún. A xente foi saíndo da tenda, silandeira. O expresidiario, coa cabeza gacha, achegouse ó mostrador, sacou uns pesos da faldriqueira, sinalou unhas chancas do 42 que colgaban do teito, pediu unha puñada de cravos, atounas cos mallós unha á outra, botounas ó ombreiro e desapareceu pola porta coma un can vagabundo.

Ningún comentario: