A Xenerosa de Parada de Sil

A Xenerosa da Cofredería traía de camiño a criatura que faría o número sete, o último 'sí' para completar a escala de nenos, con intervalos dun ano, que percorrían arreo os seis, como seis notas musicais, saltando os banzos do arpexo da fame, dando a nota 'mí': abrindo a boca esperando a bicada uns tralos outros nas horas de manducaren o pouco que houbera na artesa da cociña.

Esta familia da ribeira, que moraba nunha casa sen faiar dun cabrito da montaña, vivindo de prestado acubillo das augas entre catro paredes afumadas dun sequeiro, cantaba: "Venid y vamos todos con flores a María, que Madre nuestra es..." ou rezaba os misterios dolorosos do rosario para disimular a larota dos nenos, en troques de cenaren unhas papas de fariña de millo ou unha rebanda de pan cunhas lascas de touciño: os chourizos que se enchían duraban pouco colgados dos lareiros da cociña, só dúas tristes morcillas de colondro, encetadas polos ratos, quedaban como mostra da matanza do marrao que lle regalara Isidro de Viana, pois seica nacera o derradeiro da camada e xa non apañou teto onde se enganchar, polo que xa non quedaba outra que crialo ó cacho.

A tapa da artesa, no recanto da cociña, tamén levaba dous días aberta, porque xa non había nada que pechar dos ratos. A familia da Xenerosa amencía triste, a velas vir: no poleiro só cacarexaban dúas pitas acatarradas co cu pelado e mais dúas poliñas de rabo corto; o pai, cos brazos caídos sen terras que traballar, nin ovellas que botar ó monte, pasaba o día desnortado, matinando en roubarlle unha cesta de patacas ó señor Avelino do Val que tiña un picouto delas nun recanto do alpendre acochadas con palla, mentres non atinaba o camiño por onde tirar na procura de gañar uns pesos; a muller rodeada de bocas cheas de dentes branquiños e afiados como puntas de navalla, en troques, facía milagres saíndo na procura dun cacho de pan e mais un cacharro de leite ás casas con fachenda que repartía ós raparigos no fondo de seis cuncas de barro.

Esta parella de ribeiraos de Parada de Sil, pobre en herdanzas, pero rica en descendencias, traballaban uns eidiños dun leitón, uns recantos de nada para a sementeira dunha puñada de chichos, un rego de allos e mais outro de leitugas, porén, malia de seren a Xenerosa e mais Plácido unha parella sen casa nin brasa, abofé que se querían coma dúas ruliñas, porque como di o outro: 'O cariño verdadeiro entra polo mexadeiro'.

.