mércores, 15 de decembro de 2010

Lume na palleira


En Sacardebois, ó rematar a castañeira, tocaba a destila. O pai acabara de encher as potadas. O lume ía devorando, preguiceiro, os achós dunha vella caracocha atacada pola filoxera. De alí a un anaco, as biqueiras de guizos de uz dos serpentíns comezarían a pingaren nas olas de barro de Gundivós.

   A tarde transcorría devagar. Mentres o pai conversaba cun veciño, coidaba de non alamparen as achas que alimentaban os dous potes: non fose o demo que os fíos da augardente fosen a máis e os grados da mesma, a menos. De cando en vez, sacaban o paquete de caldo e mais o 'librito' para liaren uns pitos, achegando axiña un guizo ás brasas para prendelos co gallo de aforrar os mistos que puxeran a secar encima dunha vella cubeta volteada a xeito de mesa.

   Monotonía da destila, fíos da augardente caendo na olas, banco corrido de madeira á beira do lume, pés dentro das chancas, quentes coma roxóns; viño novo e mais un saquiño de figos pasos encima da cubeta; de cando en vez, a augardente nun vaso de vidro reza o rosario, quedan por riba de dúas horas, os homes pechan os ollos, deixándose levar polos aromas.

   Entón, de súpeto, apareceron os rapaces coa merenda na mao: unha lasca de queixo de bola, que lles dera a mestra, encima dunha rebanda e pan, que levaran da casa; viñan alegres e rebuldeiros con ganas de troula, brincando de acó acolá, xogando ás agachadas entre os cubetos e feixes de palla.

   Así que, o pai díxolles: “Andádevos á palleira a comerar os becerriños; ripade un feixe de herba e botádella nos presebes, que estarán baleiros, e esparexédella como é debido, non a vaian deitar no chan e pisala...”.

   Namentres ripaban a herba e retorcían o viorto para atar o feixe, non estarían amolando –pensou o pai dos miúdos–. E foron, lixeiros, coa encomenda. Seríanche as sete da tardiña, coido eu, pois o sol, canso de quentar a terra, percorrendo o ceo de leste a oeste, xa deitara a durmir no Canón do Sil.

As follas, esparexidas polo chan do souto da adega, comezaban a fuxiren do vento. Xoán agarrara, así como o que non quere a cousa, a caixa de mistos de encima da cubeta. Vou acender o lume aquí fóra, dicía, porque vai unha friaxe do demo...! Ide indo ripando a herba, logo achegádevos a quentar ass maos. O neno chiscou un misto e achegouno a nunha puñada de herba. Axiña, procurou garabullos que había ciscados pola aira e botoulle un mangado deles encima da pobre lume que comezaba a fumegar. Ó prenderen os guizos, a fogueira cobrou vida; logo, un sopro oportuno de vento deulle aires, de maneira que axiña alampou cara arriba unha luminaria indomable.

–Ai, Xanciño, fixéchela boa!– díxolle o irmán de máis anos... (Se estás interesado en continuar co conto, cliquea no enlace Lume na palleira do Xornal de Galicia)

Ningún comentario: