venres, 10 de febreiro de 2012

Cousas de vellos

Ao cantar o galo no poleiro, arreguizada a miña cara como cu de pita choca e curvado o carrelo das costas polo peso dos anos, baixo paseniño ao alpendre co gallo de arranxar unha puñada de uces para prender o lume; logo, mentres as achas de carballo van suando a humidade de seu, as miñas maos, engurradas pola artrose, pouco a pouco, poñéndoas do revés e do dereito encima do lume, van quecendo até estaren tan quentes coma os roxóns que preparaba a Xenerosa despois de cada matanza na procura da manteiga.

Entón, coa sangue xa morna, comezo a rebulir polas alcobas da casa, abrindo as ventás para descubrir as teas de araña arrecunchadas nas esquinas do teito, abaneándoas primeiro cunha fileira de carallos e mais outros improperios que lles vocifero a xeito de disparos de metralleta, que son os berros roncos de meu, cando estou cabreado –tódalas mañás arrinco así con ganas de guerra– e logo métolles a vasoira de frouma no corazón da rede para escangallarlles a arquitectura de simetrías matinadas para cazar, non sexa o demo que un día quede atrapado nas redes enmarañadas unhas coas outras, me envurullen ó redor coma a un mosquito a xeito de cínfano-momia, tecéndome a medida o sudario de seda para durmir no cadaleito co fío que as arañas van cichando polas glándulas fieiras, cando están a teceren as trampas ou preparando a mortalla dalgún infeliz caído na rede brillante de cristal pegañoso.

Demo non digas...! Si, digo, que non quero servirlles de xantar, atado con camisas de forza, mentres vexo como me van chuchando as entrañas e mailos miolos que están por baixo da tapa da cabeza. Xa me dirás ti como vou tirar para adiante así, seco coma unha folla de bacallau, camiñando como alma en pena, sen que me alcumen na rúa de: ‘pasmón’, ‘pantasma’, ‘paiolo’, ‘monicreque’ e, mesmo, de ‘piollo resucitado’ andando pola rúa coma un toleirán, debuxando eses sen saber por onde tirar, lucindo de cachola unha cabaza baleira, cos miolos sumidos, como se for con ela buscar auga da fonte, eh?

Trala sobremesa, acostumo remexer nos queixóns do aparador do salón, buscando lembranzas nas fotos vellas; outras veces, dáme por rebobinar o tempo cara atrás, despregando os atados de papeis de barba testamentarios dos meus devanceiros, que me gustaría a min tamén testar: vacas, leiras, viñas e, mesmo, casas grandes con alpendre, forno e forxa, porén coma non teste o testo coa pota do caldo, outra cousa non teño, aínda que, ao meu fillo 'Fidalgo' podíalle dar a encomenda de que plante este epitafio: “Vente, aquí non hai crise”, que valer non vale nada, porén con certeza lle quitaría as dores de cabeza, a piques de estoupar facendo números polo vinte de cada mes e, mesmo, lle saldaría dun golpe o peso da hipoteca, porque aquí por debaixo os problemas da terra xa non pesan: Sit terra levis! –reza na porta do campo santo.

Así, deste xeito, rebulindo nas miñas cousas, sermonando comigo, conversa que arreo me dá a razón e me fai compaña, son capaz de pasar toda a santa mañá, facendo que fago, sen face nada de proveito, porén estes quefaceres de meu, ao cabo do día, tamén che dan canseira, quedando fatigado de corpo e coa mente ofuscada, como burro vello que xa no entra en rego, mañá volverei coa mesma.

Tódalas noites, despois de prepararlle as trampas aos ratos cunhas codela de queixo, baixo ao alpendre. O gato xa non caza ratos nin cousa ningunha, abofé que non: o ano pasado no inverno con tanto frío, meteuse no forno da cociña económica e, parvo de min, sen reparar mentes, pecheille a porta (de min a vostede, gústalle o cabrito asado?). Emporiso, lle digo que xa non me caza, porque o cacei eu a el antes coa porta do forno, o malpocado, gato tan friorento máis vin eu en ningures! Ao final, quixo quecer tanto, que morreu enfornado, con perdón.

Este ano, nos primeiros días de novembro, atopei un reloxo de cuco nunha arca do faio; deixeille as teas de araña como recordo do paso do tempo, sabedor eu dos feitizos que se narran nas lendas das arañas, como o mito de Ariadna, en Micenas, a mai de todas elas, que vai tecendo o tempo até esgotar o desenrolo do nobelo: fío da vida que salvara a Teseo dos corno do Minotauro.

No alpendre teño a gadaña de segar colgada da mao da santa compaña: unha alma en pena, perdida da procesión por apagárselle a vela, encontrada pola parca nun camiño vello, que viu a ben darlle a encomenda de presentarse no meu aniversario dos 70 anos, e disque quedou na miña casa este inverno acubillo das xeadas, esperando a chegada do andazo, co reloxo de cuco que lle colguei noutra man, cantando ela as horas e mais os misereres de seu.

A noite faise longa, certo, escoitando a curuxa: ‘busca viño, busca pan que mañá… teimando en berrar na galla dunha caracocha no souto do Sagrado, así que me poño a rezar ‘as vésperas’ cos ollos abertos e os ouvidos pechos, para non escoitar os cánticos tristes, de mal agoiro, da santa compaña, botando moito de menos os aloumiños da miña muller, que me quentaba os pés e me acariñaba o queixo coméndome a bicos: este inverno, que se presentou moi frío sen a Xenerosa, o meu corazón está coma entumecido, malo será que se cale antes de agromar a vindeira primavera.

De maneira que, determinei darlle corda cumprida e colguei o reloxo outra vez da mao mouca da pantasma que teño no alpendre, así que, dende entón, estou a ver pasar os días contando eu tamén as horas ao compás do cuco até que se lle esgote o fío do resorte da corda e o cuco deixe de cucar na ribeira do Sil.

Namentres isto veña a suceder, aos vellos, que nos queixamos baixiño do noso, o que nos cómpre agora é calor para non quedarmos tesos antes da hora marcada na axenda da desalmada parca que leva o control das saídas e das entradas no teatro do mundo.