A mestra de Barxacova

 A señorita Enedina, este ano no setembro, xa non volveu a facerse cargo da escola unitaria de Barxacova, pero na aula, impregnada dos recursos do ensino, aínda se notaba a presenza da súa aura: a bata branca salpicada de borranchos de tinta, colgada do gancho do armario; un tinteiro seco, encima da mesa; o mapa de España coas provincias espalladas pola pel do touro ibérico, colgado da parede; o encerado, con cachos de xices na repisa; a Enciclopedia Álvarez: un libro por cada grado, alí no fondo do armario, coa porta a medio abrir. Outros poucos libros de historias exemplares completaban a biblioteca da escola unitaria de Barxacova. Na parede, un crucifixo e mailos retratos de Franco e de José Antonio. Encima da mesa da recatada mestra, descansaba unha vara pelada de castiñeiro bravo.

A Mestra Nacional, dona Enedina Folgoso da Pena, cumprira 70 anos o curso anterior: tiña merecida a xubilación que lle brindaba o Estado. Un bo día, chamaron á fábrica da Fenosa que había á beira do río Mao que tiña teléfono conectado con Monforte, e don Xesús, o director da mesma, mandou recado para que acudise alguén de Espartida á parada do coche de liña que ían mandar da Delegación una nova mestra. Honorio, de pouca presenza, e mais a súa muller, Aurora, tamén pequeneira pero máis lucida de mente, unha das familias máis educadas e devotas do lugar, vestiron camisa limpa e subiron, lixeiros, camiñando pola pista ata o apeadeiro do coche de liña, que acostumaba pasar ás sete e pico da tarde. Na espera do bus, a parella de Espartida estivo a parolar de como haberían de falarlle, pero estando entretidos con estes pormenores, arribou o coche de liña Barreiros coa señorita Melinda. E con ela, chegou a revolución a Barxacova e mais a outros lugares ciscados pola Ribeira do Sil, dado que a sona espállaa o vento das faladurías de acó acolá de maneira caprichosa, chegando a ser a mestra de Barxacova tema de conversas nos faladoiros dos cruceiros, nos atrios das igrexas á saída da misa, nas cantinas tomando o vermú e ata ó carón dos mesmos potes que andaban a destilar augardente.

Namentres, o revisor rubía pola escaleiriña ó teito do bus na procura da equipaxe da señorita, o chofer abriulle a porta e tendeulle a mao para descender do autobús coma unha princesa, non se fose a mancar. Deseguida, Honorio pegou os ollos nela, non atinando xeito de como  saúdala.

–“Usted debe ser la nueva maestra” –díxolle Aurora, tímida, mentres lle tendía a mao.

–“Me llamo Melinda” –contestoulle con dous bicos.

Honorio, cunha maleta en cada mao, seguía de pé cos ollos abertos como pratos, pasmado, pois estaba a pensar para os seus adentros: 'como podería haber mulleres tan ben feitas e así de fermosas, con aquel pantalón pirata que lle estaba cinguir a cintura de avespa, aqueles ollos arrebatadores que che engaiolaban o sentido, co vaivén de nádegas de femia lúbrica que lle gusta insinuarse, a medio vestir con aquela blusa branca cun talle de menos a piques de saltarlle os botóns, arresquilada de máis, remarcándolle o contorno dos peitos, prominentes, como querendo brincar fóra das cazoletas'.

–O meu home, Honorio.

A señorita Melinda, xenerosa ela de por si, estampoulle dous sonoros bicos que o deixaron aínda máis aparvado, axiña lle veu unha risa nerviosa, que mesmo che daba vergoña ver a un home de pelo en peito, arruinando o orgullo de seu desta maneira. Comezaron a baixar a petada: Honorio apandaba coas maletas por detrás das mulleres; a cada pouco, pousaba para fitar, mentres se daba un aire, a silueta curvilínea e insinuante da mestra que camiñaba, paseniño, sorteando os coios sobre zapatos finos de medio tacón.

Esta familia acomodou á nova mestra no mellor cuarto da súa casa: unha alcoba pisada con táboas de castiñeiro, paredes brancas e con faiado novo, un leito amplo de matrimonio con sabas de liño amidonadas, unha mesiña de noite cunha lámpada de luz difusa e mais un armario. Unha soleada ventá daba á propiedade dun home garboso que acudía á miúdo, cos seus fillos mozos, a coidar a viña de máis de vinte cavaduras que se alongaba dende as casas brincando de patao en patao ata mollar os labios do río, alá embaixo, ó pe do muíño do Sergio no vilariño de A Ponte, hoxe afogado polo encoro.

Dende o corredor de madeira, podía escoitar as fervenzas do río pequeno que baixaba brincadeiro, ás présas, atizado polas escobas das meiga dende máis enriba de Pradomao. Noutra banda, Cristosende, vila empoleirada no cumio dun outeiro: a unha muller tan fermosa cumpríalle esta linda paisaxe.

O día seguinte abriu a escola de Barxacova. No recreo, a señorita quentou auga para o leito en po. Pola tarde, encima da rebanda de pan centeo, un cacho de queixo de vola para os miúdos e logo, para rematar o día, cantaron unha canción de Rosalía de Castro: “Adiós ríos, adiós fontes, adiós regatos pequenos…”

Os nenos chegaron ás casas marabillados coa nova mestra.

–“A señorita Melinda non pega”–dicían os nenos ás súas nais.

“Non che me gusta nada esta mestra, como dona Enedina non vai vir ningunha, con bicos e garatuxas non aprenden os nenos as táboas de multiplicar, só cunha boa vara...! Non coñezo ningunha boa mestra que non tivese cara de can” –era a opinión dos vellos do lugar.

Ó segundo día, a clase de Ciencias tivo lugar nun eido que estaba a pasteiro e con varias árbores froiteiras ó pé das paredes: laranxeiras, cerdeiras, pavieiras. Os nenos estudaron os varios tipos de folla: caducifolias ou perennes, lanceoladas, dentadas; os pétalos e sépalos das flores; agarraron tamén tres grilos para contárllelas patas e mais unha vacaloura. Os raparigos, ó arribaren ás casas, estiveron a dicir que pola tarde foran a un eido apañar bechos coa mestra e que colleran unha vacaloura con cornos.

Os pais seguían desconcertados con esta nova mestra que non rezaba o rosario nin cantaban a listaxe dos reis godos. De onde saíu esta mestra...? –preguntaban.

Ó terceiro día, empolerouse encima dun pupitre para descolgar o crucifixo, a José Antonio e mais a Franco e axiña os pechou no fondo do armario. Logo, procurou a vara de dona Enedina, que endereitara a tantos nenos que naceran paiolos ou torcidos do caletre, e espetouna nun cesto como titor dunha laranxeira de catro follas.

A sona de dona Melinda espallou fóra de Barxacova. Abofé que a nova mestra ensinaba moito coa dozura e cariño de seu, sen esquecer a vida social: era a primeira en ir a comulgar os domingos feita unha Berenguela, camiñando paseniño coma unha modelo, tocada cun velo branco cara ó altar, alegría das rosas, coa cabeza ergueita, deixándose ollar por todos e engaiolando ata ó mesmo cura. E disque ata ó mesmo Mudo de Bouzas  lle escoitaron deletrear algunhas palabras soltas: "gua-pa! mira que estás ben re-ma-ta-da"! seica que berrou o Mudo rompendo o silencio que é de seu dentro dunha igrexa, neste caso na parroquia de san Martiño de Sacardebois.

            Se había que rubir ó alto dunha cerdeira, alí se empoleiraba ela cunha cestiña a coller cereixas, competindo vistosa e alegre co domingolirón sen preocuparse de coidar as posturas propias dunha señorita recatada: aberta de pernas, a carranchapernas a cabalo dunha póla e ata arrefucía a saia para estar máis solta entre as gallas da cerdeira, deixando ver a entreperna e mailas bragas rosas ós homes que acudían a súa beira como as abellas acoden na vendima a emborracharse de pracer nos cestos das uvas. Ós nenos, regaláballes caramelos; ós mozos, ofrecíalles as cereixas que lucía pendentes das orellas e da súa boca de fresa, regalando algún bico que outro, así como non quere a cousa, mentres ofrecía as cereixas: bicos, cereixas... elixir dos deuses.

A señorita era sabedora de como facer rabiar ós mozos. Non estaba de acordo en que ós gozos dos homes se lles chamase pecado nas mulleres. Gozar é darlle á natureza o que nos pide, que nin farrapos de gaita debe ser pecado. 'Teño que confesar, padre, que non me podo resistir a pecar no sexto mandamento da lei de Deus' –lle dicía ó cura, mentres a recibía en confesión.

Os máis guapos e garbosos andaban inquedos e celosos, matinando no momento e no lugar, onde podela obsequiar cunha aperta de corpo enteiro; malia de seren moitos os mozos a participar nos xogos da mestra, poucos eran os elixidos para xogos máis íntimos... Abofé que cos afortunados, eran fabas contadas, non se mostraba nada rañicas no namorisco, pola contra, a señorita a miúdo lles pedía recuncar nas caricias, nos escárceos e nas apertas cumpridas de corpo enteiro. Ó picarlle o sangue, amosaba agarimosa coma unha gata e bondadosa como un sol que dá, gratis, luz e calor por onde pasa, dado que desexaba compartir con eles o tesouro da súa mocidade; cando dela se tratar, non sería ela de poñer cancelas ó amor, nin a que se arredase ós triunfos de Venus. Abofé que non.

–“Quieres que conserve mis encantos para el otro mundo: lo que vayan a comer los gusanos que lo disfruten antes los humanos” –comentoulle outro día no confesionario ó párroco de Chandrexa, que montaba a cabalo dunha moto Derbi e que dicía misa sen sermón nin misericordias, de présa, como se tivese que ir apagar o lume.

Noutra ocasión, na cantina do Carreño, cun sorriso malicioso, en tanto o comía cos ollos, disparoulle outro dardo envelenado: “Te crees muy seguro con ese alzacuellos, pero un buen día también caerás en mis redes” –rosmoulle nunha orella, cos labios húmidos do vermú vermello, facéndolle cóxegas coa punta da lingua no pescozo, mentres acendía un sorriso coma unha rosa de primavera cos ollos pillos, escintilando bolboretas.

'Dona Belinda, ai! Que elegante, que simpática, sensual, agarimosa, refinada, gustosa, caprichosa... Pareces unha ninfa' –dicía o cura de Chandrexa, cando se escoitaba en confesión matinando en colgar a sotana.

Cando abría o ollo do sol, despois da primavera, íase bañar espida nos remansos do río Mao, como fada ou ninfa das augas. De tardiña, lavaba as peciñas das prendas íntimas de lencería fina no lavadoiro da fonte e púñaas a tender nas estacas da viña, onde daba a ventá da súa alcoba e por onde baixaban unhas escaleiriñas do corredor da mesma casa. O propietario da viña, un tipo de señor antigo, rico, cincuentón, bo mozo e con moita parola, ollaba o espectáculo, ó tempo de pensar que o invento das bragas, que naceran co santo propósito de acocharen as partes íntimas da muller, debeu saír o seu deseño do maxín do mesmo demo, que  pecan estas pezas máis de indecentes que doutra cousa, coma mantiñan, xa en tempos de antano, os freires dominicos, que coidaban das nosas almas coa sabedoría que dá o latín e mais a filosofía escolástica de Tomás de Aquino: “'De mulieres...' as mulleres mozas, que calzan nas súas partes pudendas estas peciñas de cores, pecan e fan pecar a máis homes cas que seguen na antiga usanza de andar coa vulva ó aire, con perdón; pois ademais do pecado de acción hai que engadir os pecados de pensamento e da intención dos mozos por matinaren en retirarlles o velo da cousa” –recordaba esta cita apócrifa para os seus adentros aquel home que usaba sombreiro de pano que mandou a un dos sete fillos a estudiar latines no seminario.

O último día de xuño de 1959, desto xa medraron os carballos, a señorita Melinda, doce coma a mel e linda coma unha flor, baixou outra vez a bañarse nas pozas do río Mao, que hai á beira da ponte.Un mozo, ó se decatar de que se encamiñaba ó río, seguiulle os pasos para espreitala núa detrás dunha cañota retorta dunha caracocha que hai nun souto ó pé do río pequeno. Ollou, con gusto, como se ía desprendendo da roupa: primeiro foi desabrochando a saia; logo, a blusa, un botón, outro botón, amodo, sen présas; por último, o suxeitador. Bragas non se lle viron. Despois, foise metendo pouco a pouco dentro das augas virxes que facía ben pouco traballaran río arriba movendo moas de muiños e de que pasaran triunfantes polo ollo da ponte de Conceliñas. Deseguida, comezou a nadar, gozando no seu hábitat, mergullando entre as troitas, pero de súpeto, desapareceu nas fervenzas de escuma, non volvendo saír nunca máis a flote.

O mozo, de nome Timoteo, aínda hoxe xa velliño lembra o que declarara no posto da Guarda Civil de Montederramo: “La señorita Melinda nadaba como una sirena; la última vez que se sumergió debajo del agua, dio un fuerte grito, se revolvieron las aguas y desapareció debajo de la espuma sin dejar ni rastro ni sombra como si la llevase el diablo”. Isto é o que reza no atestado.