venres, 30 de outubro de 2009

Novembro, mes de defuntos




'A Morte', de cando neno, moraba preto dun ciprés no casar de Leiravella; lémbroa vestida de loito, de aí o alcume que é de seu, remexendo na axenda que lle ofrecera a parca da bisbarra de Caldelas. Leiravella mira ao espello do río Sil, e disque a miña veciña, que Deus a teña no ceo, procuraba as xuntanzas con Caronte polo asunto de dispor da barca para atravesar á outra banda do Sil; ás veces, no cu da noite, bailaban danzas cos ollos velados, ao son do canto da curuxa empoleirada no alto do piñeiro de Viana, ritual previo ao xogo das fabas brancas e negras, moi propias na Ribeira Sacra  de 'Cal delas'... e disque, de non esqueceren o tal xogo das fabas ningún día do ano, que Deus os confunda! teimudos ludópatas. Ela sempre de negro, coa casca amarga, pecha e caprichosa coas citas, que mesmo lle daba un arre coma un xo, que chegaba sen avisar en horas intempestivas, de cedo, petando nas portas con présas de ir apagar o lume; outras veces, poucas, aparecía en horas serodias na procura dalgunha vella, de cabelos brancos enfariñados, esquecida da parca no muíño dalgún regato, pois seica ao final do inverno a 'Morte' dábase un aire, parando a lear un pito con picadura e algunha folla da axenda dos condenados... porén, decotío, andaba cravuñando a gadaña que había de saír, un día e outro tamén, na procura de segar a quen lle cadre. E seica non escollía entre fentos, silvas, manzanilla e a herbaboa; entre o outono verde que recende coas aromas propias da xuventude e os cardos vellos, murchos, que só poden atraeren as moscas, que os sega a feito, amén doutros, sen misericordias: non faltaba ás citas, houbera tronos e raios, malia ela acudía, cando lle petaba, que a 'Morte' era moi súa, unha dama seria, de palabra, que cumpría con todos..., che digo, unha mañá fría de novembro, outoniza, con néboa, espertei de súpeto ao fío das oito, ao escoitar os laios das campás da igrexa tocando a defunto; entón, achegueime ao cemiterio, que está á beira da miña casa, para preguntar ao campaneiro, e logo, quen morreu? Morreu a Morte, berrou o Antonio, o campaneiro de Sacardebois, dende o alto sen reparar mentes na antítese, pois... que ben!, bisbei para os meus adentros. ‘A Morte’, e que perdoe a miña veciña pola brincadeira do conto,  fixera as beiras a moita xente desta parroquia, moi coñecida e respectada, por grandes e pequenos: por veces, presidía as conversas de velorios, faladoiros e fiadeiros. Cando lle viña en gana, máis a miúdo nos meses da caída da folla, achegábase á casa dalgún veciño, sen ser convidada, 'a comer', que sempre andaba soa e con fame de ter o verme da solitaria.


 "Tanto lle ten fuxir que deixarse levar que, máis cedo ou máis tarde, heiche cortar o fío de Ariadna, o fío da vida: cuestión de axenda", acostumaba sermonar aos presentes, que choraban bágoas porfiadas  nos velorios, logo esfumábase, así polas boas, coa alma do finado polo fachinelo da alcoba.

Ningún comentario: